รักเฒ่ากัน
การออกแบบเพื่อคุณภาพชีวิต
เป็นกระบวนการต่อเนื่องหลังจากที่สำรวจข้อมูลชุมชน และพบปัญหาที่ต้องการแก้ไข ทั้งในระดับรายบุคคล และในระดับชุมชน โดยใช้กระบวนการออกแบบ และการทำงานอย่างมีส่วนร่วมกับชุมชนและหน่วยงาน ที่เกี่ยวข้องเป็นเครื่องมือสำคัญ เนื่องจากการออกแบบปรับปรุงที่อยู่อาศัยและการออกแบบพื้นที่สาธารณะนั้นเป็นการช่วยเหลือที่ได้ผลดี และใช้ค่าใช้จ่ายน้อยที่สุด
การปรับปรุงที่อยู่อาศัยเพื่อฟื้นฟูร่างกายและลดภาระของผู้ดูแล
ผู้ป่วยมีปัญหาด้านการควบคุมและบังคับกล้ามเนื้อต้องอาศัยอยู่บนรถเข็นตลอดเวลาแต่กล้ามเนื้อยังมีกำลัง ช่วยเหลือตนเองในเรื่องพื้นฐานได้อาศัยอยู่ร่วมกับพี่สาวสูงอายุ 2 คน ซึ่งเป็นผู้ดูแลหลักและหลานวัยเด็กอีก 2 คน
การใช้รถเข็นไปห้องน้ำทำได้ยากลำบากจึงเป็นภาระของผู้ดูแลเรื่องการช่วยเหลือเพื่อขึ้นจากที่นอนไปยังรถเข็นและพยุงเดินไปห้องน้ำในจุดที่รถเข็นผ่านไม่ได้
ออกแบบปรับปรุงบ้านในจุดสำคัญได้แก่
1.จุดที่นอนเพื่อไปขึ้นรถเข็น
2.ปรับธรณีประตูให้รถเข็นผ่านได้
3.ปรับปรุงห้องน้ำให้เหมาะกับรถเข็น
โดยการออกแบบทุกขั้นตอนจนถึงการก่อสร้างทำงานร่วมกับศูนย์ผู้สูงอายุเขาทองและใช้การดำเนินการอย่างมีส่วนร่วมกับชุมชน
ผู้ป่วยสามารถขึ้นลงจากรถเข็นและไปห้องน้ำได้ด้วยตนเองทำให้ผู้ดูแลมีเวลาออกไปหารายได้และใช้ชีวิตนอกบ้านได้ส่งผลให้มีทุกคนในครอบครัวมีความสุขมากขึ้น
ต้นแบบการติดตั้งอุปกรณ์เพื่อลดความเสี่ยงบริเวณจุดสำคัญในบ้านเอื้ออาทร
ผู้ป่วยสามารถขึ้นลงจากรถเข็นและไปห้องน้ำได้ด้วยตนเองทำให้ผู้ดูแลมีเวลาออกไปหารายได้และใช้ชีวิตนอกบ้านได้ส่งผลให้มีทุกคนในครอบครัวมีความสุขมากขึ้น
อุปกรณ์ทดสอบ
เพื่อหารูปแบบ
และระยะที่เหมาะสม
ออกแบบปรับปรุงบ้านในจุดที่สำคัญและมีความเสี่ยงต่อการเกิดอุบัติเหตุโดยทำการเก็บข้อมูล ออกแบบ และทดสอบ ร่วมกันกับชุมชนและนักกายภาพบำบัด ม.มหิดล
ผลที่คาดหวัง *อยู่ระหว่างรอดำเนินการยังไม่ได้ปรับปรุงจริง
เป็นต้นแบบการปรับปรุงบ้านเอื้ออาทรให้เหมาะสมกับ สภาพร่างกายผู้สูงอายุ
ลดอุบัติเหตุที่อาจเกิดขึ้น จากปัญหาสภาพร่างกาย
การออกแบบเครื่องยกตัวเพื่อลดภาระของผู้ดูแล
ผู้ป่วยเป็นอัมพาตครึ่งซีกตั้งแต่ช่วงอกลงไปจนถึงปลายเท้าไม่สามารถควบคุมกล้ามเนื้อและลุกขึ้นนั่งเองได้อาศัยอยู่กับแม่ผู้สูงอายุซึ่งเป็นผู้ดูแลในการทำกิจวัตรประจำวันแม่ที่เป็นผู้สูงอายุเป็นคนดึงตัวให้ผู้ป่วยลุกขึ้นนั่งเวลาอาบน้ำและขับถ่ายซึ่งต้องใช้แรงในการยกทำให้เสี่ยงต่อการเกิดอุบัติเหตุได้
ออกแบบอุปกรณ์ยกตัวผู้ป่วยโดยใช้รอกมอเตอร์ไฟฟ้าในการดึงตัวผู้ป่วยโดยที่ผู้ดูแลเป็นคนใส่อุปกรณ์ให้ผู้ป่วยและคอยควบคุมเครื่องยกตัว
มีการเก็บข้อมูล ทำการออกแบบและทดสอบอุปกรณ์หลายครั้งเพื่อปรับปรุงแก้ไขให้เหมาะสมกับอาการรวมถึงความต้องการของผู้ป่วยและผู้ดูแลร่วมกันกับช่างชุมชนและนักกายภาพบำบัด ม.มหิดล
ลดภาระผู้ดูแลและลดความเสี่ยงในการเกิดอุบัติเหตุเวลายกตัวผู้ป่วยทั้งยังช่วยส่งเสริมคุณภาพชีวิตที่ดีให้กับผู้ป่วยในการหายใจและความดันโลหิตให้ดีมากขึ้น
เครื่องยกตัวผู้ป่วยที่สามารถทำได้เองในชุมชนเหมาะสมกับการใช้งานในราคาที่ถูกกว่าท้องตลาด
การออกแบบอุปกรณ์ลุกนั่งที่เหมาะสมกับสภาพร่างกาย
ผู้ป่วยมีปัญหาด้านการเคลื่อนที่ ไม่สามารถลุกขึ้นนั่งได้ด้วยตนเองภรรยาทำอุปกรณ์พยุงลุกขึ้นนั่งแบบชั่วคราวจากเชือกให้แต่อุปกรณ์พยุงลุกจากเชือกทำให้เกิดท่างทางที่ไม่ถูกสุขลักษณะ ปวดคอ เกร็งที่ท้อง ใช้งานไม่ถนัดทำให้ภรรยาต้องหยุดงานบ่อยเพื่อมาช่วยในการใช้ชีวิตประจำวัน
เก็บข้อมูลพฤติกรรมการใช้ชีวิตประจำวันและประสานงานกับนักกายภาพบำบัด ม.มหิดล เพื่อประเมินการดูแลที่เหมาะสมจนเกิดข้อเสนอในการปรับปรุงพื้นที่บ้าน ในจุดสำคัญ ได้แก่
1. ราวจับพยุงลุกขึ้นนั่งข้างเตียง
2. ราวจับที่อ่างล้างหน้า
3. ราวจับที่โถส้วม
โดยชุมชนมีบทบาทสำคัญตลอดกระบวนการจนถึงเป็นผู้ผลิตอุปกรณ์ตัดเหล็กเชื่อมเหล็กตามแบบ
ผู้ป่วยสามารถทำกิจวัตรประจำวันได้ด้วยตนเองผู้ดูแลมีอิสระมากขึ้นในการประกอบอาชีพลดความเครียดของทั้งผู้ดูแลและผู้ป่วย
การออกแบบอุปกรณ์พยุงตัวขึ้นนั่งด้วยตนเอง
ผู้ป่วยมีปัญหาด้านการเคลื่อนที่ไม่สามารถเดินได้ใช้การถัดตัวในบ้านและไม่สามารถนั่งตัวตรงได้การนั่งกับพื้นนานๆเป็นท่านั่งที่ทำให้กล้ามเนื้อขาติดมากขึ้นกล้ามเนื้อแขนเริ่มติดเพราะไม่ได้ทำกายภาพต่อเนื่อง
เก็บข้อมูลพฤติกรรมการใช้ชีวิตประจำวันและประสานงานกับนักกายภาพบำบัด ม.มหิดล เพื่อประเมินการดูแลที่เหมาะสมทำการทดสอบอุปกรณ์ที่ช่วยให้พยุงตัวขึ้นนั่งได้ด้วยตนเองจนเกิดข้อเสนอในการออกแบบอุปกรณ์ที่ผู้ป่วยสามารถถัดตัวขึ้นนั่งในท่าปกติได้
ผู้ป่วยสามารถขึ้นนั่งในท่าปกติส่งเสริมให้กล้ามเนื้อขาได้รับการยืดเหยียดได้ฝึกนั่งเป็นประจำทำให้สามารถนั่งได้โดยไม่ล้มมีความแข็งแรงขึ้นทำให้ช่วยเสริมแรงผู้ดูแลเวลาต้องการเคลื่อนย้ายตัวไป รพ. ลดภาระผู้ดูแลทำให้ผู้ดูแลคลายกังวลที่เห็นผู้ป่วยพึ่งตนเองได้มากขึ้น
การออกแบบพื้นที่สาธารณะเพื่อรองรับกิจกรรม : กรณีตัวอย่างชุมชนบ้านกลึง จ.นครราชสีมา
เป็นรูปแบบหนึ่งของการแก้ปัญหาผู้สูงอายุในระดับชุมชนในเรื่องของความเหงาการไม่มีพื้นที่ที่เหมาะสมในการทำกิจกรรมร่วมกันและพื้นที่ที่ออกกำลังกายที่ปลอดภัยสำหรับผู้สูงอายุ
เพื่อออกแบบปรับปรุงพื้นที่สาธารณะในชุมชนให้สามารถรอบรับการใช้งานของผู้สูงอายุ ที่มีความต้องการเฉพาะ ตอบโจทย์เรื่องสุขภาพทั้ง 5 ด้าน กาย ใจ สังคม จิตวิญญาณและสภาพแวดล้อมรวมทั้งเป็นพื้นที่สำหรับเยาวชนและผู้ที่มาใช้งานในวัดบ้านกลึง
ดำเนินการออกแบบอย่างมีส่วนร่วมกับผู้ที่เกี่ยวข้องในชุมชนทั้งแกนนำชุมชน ชุมชนข้างเคียงกลุ่มกิจกรรมต่างๆรวมทั้งผู้สูงอายุเพื่อให้สามารถตอบโจทย์การใช้งานที่เหมาะสม
ใช้เครื่องมือและกระบวนการที่ทำให้ผู้สูงอายุสามารถแสดงความเห็นและระบุความต้องการที่แท้จริงได้ เช่น การใช้รูปภาพตัวอย่างกิจกรรมที่สนใจ
โดยได้สรุปความต้องการและนำมาออกแบบพื้นที่ทางเดินกะลา ลานกิจกรรม พื้นที่นั่งเล่นและทำกิจกรรมสำหรับผู้สูงอายุ ทางวิ่งริมสระน้ำและปรับปรุงภูมิทัศน์ให้สวยงามมากขึ้น
ดำเนินการปรับปรุงร่วมกับช่างชุมชนและใช้วัสดุที่หาได้ง่ายในท้องถิ่น ราคาไม่แพง
ชุมชนรู้สึกเป็นเจ้าของพื้นที่และดำเนินการหางบประมาณรวมทั้งระดมกำลังทีมช่างและผู้มีส่วนเกี่ยวข้องร่วมกันปรับปรุงพื้นที่จนเกิดรูปธรรมได้
มีการจัดกิจกรรมและใช้งานในพื้นที่อย่างต่อเนื่อง
เกิดเป็นแรงบันดาลใจให้ชุมชนข้างเคียงนำไปขยายผลจนเกิดเป็นรูปธรรม
